Gdy mężczyzna staje się ojcem…

Gdy mężczyzna staje się ojcem…

O sytuacji mężczyzny, który oczekuje na przyjście swojego dzieci można mówić w kontekście jego domu rodzinnego. Wzór ojca był kształtowany w kontakcie z własnym ojcem; negatywne doświadczenia utrudniają właściwe podjęcie roli ojca, nawiązanie bliskich relacji z dzieckiem zarówno przed jak i po urodzeniu. 14117718_1140265976011422_4317582413226633420_nBrak ojca lub jego nieobecność mogły spowodować trudności w dookreśleniu własnej tożsamości syna i brak modelu męskiej roli w rodzinie. Na ogół mężczyzna ma zamiar dać swemu dziecku to, czego od własnego ojca nie otrzymał. Własna żona odwołuje męża do relacji z matką. Synowie matek opiekuńczych i czułych, z którymi mieli dobre relacje, lepiej radzą sobie z adaptacją do nowej sytuacji życiowej. Im większa gotowość na poczęcie, tym szybszy proces zaakceptowania dziecka i uświadomienia sobie faktu poczęcia i własnej roli. Perspektywa zwiększonej odpowiedzialności za materialne położenie rodziny może powodować stres (zwłaszcza w trudnej sytuacji materialnej poczęcie dziecka może być odebrane negatywnie). Na pojawienie się nieplanowanego dziecka niektórzy ojcowie reagują szokiem, nie są na nie przygotowani, może pojawić się wrogość wobec dziecka. Z kolei postawa kobiety roszczącej sobie prawo do szczególnej opieki i wykorzystującej swój odmienny stan (?spójrz, jak bardzo się poświęcam?) może powodować u męża poczucie winy za cierpienia żony i wywoływać postawę nadmiernej opieki lub do ucieczki przed żoną.

U niektórych mężczyzn może wystąpić szereg objawów psychopatologicznych na wieść o poczęciu dziecka (np. dziwaczne zachowania, stosowanie środków psychoaktywnych, alkoholizm). Występuje to rzadko, na ogół u mężczyzn z negatywnymi doświadczeniami seksualnymi (np. wykorzystywanych w dzieciństwie).

Wielu ojców przeżywa okresową niechęć oraz lęk przed trudami wychowania. Są to początkowe, dość powszechne odczucia.

Istnieje kilka faz ojcowskiego zaangażowania w prenatalny rozwój dziecka:

  • faza 1.? obejmuje czas od kilku godzin do kilku tygodni, gdy nie ma stuprocentowej pewności co do poczęcia dziecka. Stan niepewności powoduje huśtawkę emocjonalną;
  • faza 2.? po uzyskaniu pozytywnej diagnozy następuję kilka pierwszych miesięcy, w których ojciec jest zaangażowany w niewielkim stopniu. Rola ojca w rozwoju prenatalnym jest na tym etapie często kwestionowana;
  • faza 3.? środkowy okres rozwoju prenatalnego (12 ? 25 tydzień), stopniowe uwidacznianie się obecności dziecka, pogłębia się wtedy więź małżeńska, rozwijają się uczucia ojca do dziecka. Tylko niektórzy mężczyźni mają nadal trudności z adaptacją do nowej roli;
  • faza 4.? okres skupienia się rodziców na aktualnych i przyszłych potrzebach dziecka. Wyobrażenia o dziecku stają się coraz bardziej konkretne. Przed porodem u niektórych mężczyzn może pojawić się napięcie, lękliwość, jawny i ukryty niepokój. Narasta lęk o przebieg porodu i stan zdrowia dziecka, lęk przed zbliżającym się podjęciem funkcji opiekuńczych.

U wielu mężczyzn dominują przeżycia związane z uświadomieniem sobie procesu starzenia się ? są o jedną generację starsi. Powoduje to szereg ważnych pytań o własną tożsamość i sens życia. U pewnej grupy mężczyzn występuje wtedy zależność uczuciowa od żony ? pojawia się pragnienie, aby im ?matkowała?. Żona jest skoncentrowana na swoim stanie i rozwoju dziecka, na jego potrzebach. W sytuacji, gdy mężczyzna jest izolowany od spraw związanych z rozwojem dziecka, może u niego wystąpić poczucie osamotnienia i zagubienia.

Mężczyźni zadowoleni z życia seksualnego spełniają lepiej funkcje ojcowskie i czerpią z nich więcej satysfakcji. Jeśli rozwój dziecka przebiega prawidłowo współżycie pary nie zmienia się, może być nawet częstsze i piękne ze względu na obecność owocu wzajemnej miłości.

W środkowym okresie rozwoju prenatalnego zmiany sylwetki kobiety są dla większości mężczyzn podniecające i pobudzają pożądanie seksualne. Ciało kobiety może wówczas budzić emocje zarówno pozytywne (uznania, szacunku, zafascynowania jej pięknem) jak i negatywne (odraza, wstręt, wstyd, niechęć). Niektórzy boją się współżycia przy kontakcie z ?dużym brzuchem?, boją się, że uszkodzą jego ?zawartość?. Boją się nawet dotykać brzuch, tym bardziej nie chcą podjąć współżycia.

Kwestie związane ze współżyciem przed porodem powinny być omawiane przez małżonków. Kobieta bowiem wykazuje inne potrzeby w tym czasie niż mężczyzna (może być zmęczona i pochłonięta sprawami swoich dolegliwości itp.). Jest nastawiona raczej na pieszczoty i czułości, na samą bliskość fizyczną. Okres tuż przed porodem wymaga wstrzemięźliwości.

Przystosowanie się do nowej roli wymaga wiele energii psychicznej. Tam, gdzie nie dotarła zachodnia cywilizacja, istnieje szereg magiczno ? religijnych form zachowań i pouczeń obowiązujący mężczyznę (tzw. kuwada) ? zasady, co mężczyzna może jeść i pić, jakich czynności nie może wykonywać itp. Kuwada nakazuje wstrzemięźliwość seksualną i towarzyszenie żony w czasie akcji porodowej.

W kulturze zachodniej, gdzie zaniknęła kuwada, występują u mężczyzn dolegliwości fizyczne i psychiczne związane z radzeniem sobie z nową rolą (zmęczenie, zaburzenia snu, bóle kręgosłupa itp.). Mimo tych dolegliwości nie korzystają z pomocy medycznej. Presja społ. wymaga, aby byli silni, by byli oparciem dla żony.

Lęki związane ze stanem zdrowia żony i dziecka mogą być osłabione, gdy ojciec uczestniczy w badaniach lekarskich żony, gdy uczestniczy w szkole rodzenia, gdy przygotowuje się do pielęgnacji noworodka. Inną formą radzenia sobie z lekiem jest fantazjowanie na temat dziecka i wspólnych zabaw.

About the author

admin administrator